Alaqsız sahələrdə qarğıdalı əkinindən yüksək məhsuldarlıq

19 February 2021

Alaqsız sahələrdə qarğıdalı əkinindən  yüksək məhsuldarlıq!

 

Qarğıdalı ən qiymətli  və məhsuldar  dənli  bitkilərdən hesab edilir. Bu bitki çox uzun müddət insanlar tərəfindən becərildiyindən əkinçilik forması özünə toxum vermək qabiliyyətinə malik deyil. Bu da bitkinin alaq otları ilə çox zəif mübarizə aparması ilə nəticələnir. Qarğıdalı əkinlərində alaq otları işığa, istiyə, torpaq nəminə, məkana və digər mənbələrə çıxışı ciddi şəkildə məhdudlaşdırır.

İşıq çatışmazlığı

Qarğıdalı əkinlərində çox sayda alaq otunun olması güclü kölgələnməyə və işığın əks olunmasına səbəb olur ki, bu da bitkilərin böyüməsinə və məhsulun formalaşmasına mənfi təsir göstərir. Beləliklə, fidan mərhələsində işıq çatışmazlığı köklərin  incəlməsinə , uzanmasına və bitki deformasiyasına səbəb olur. Gənc bitki fazasında kifayət qədər işıqlandırma  isə kök və kök sisteminin həcminin azalmasına səbəb olur. Bununla da  yarpaqların forması və istiqamətliliyi pozulur. Bu cür şəraitdə qarğıdalı məhsulundakı azalma riski 75-90 faizə  çata bilər.

Torpaq nəmliyi üçün rəqabət

Cavan bitkilər əkin mərhələsində  nəm varlığına çox ehtiyac duyurlar. Tıxanan bir sahədə, sıxlıq şəraitində, qarğıdalı bitkilərinin kök sisteminin ümumi həcmi 20% -ə qədər azalır, yan  və düyünlü köklərin həcmi isə 40% -ə qədər enə bilər. Necə deyərlər, bu məhsulun formalaşmasında  "dönüş nöqtəsi" nin bir siqnalıdır.

Nəmlik çatışmazlığı yalnız bitkini qurutmur , eyni zamanda bütün orqanları və sistemləri stres altında inkişaf etdirir. Yarpaqların ölçüsü azalır, bu da fotosintez fəaliyyətinin azalmasına səbəb olur. Bu çatışmazlığı kompensasiya etmək üçün bitkilər yarpaqlardakı xlorofillin tərkibini 10 dəfə artırırlar. Yabanı otlar qarğıdalı qidalandırıcılığını və işığını da məhdudlaşdırdığından  bu proseslər  də yalnış davam edir və ya praktik olaraq dayanır. Nəticədə  qarğıdalı bitkisində generativ orqanlar deformasiyaya uğrayır və məhsul itkiləri 15-60 faizə çatır.

Yer və qida zonası üçün rəqabət

İşıq, nəm, yer və qidalanma üçün şiddətli bir rəqabətlə qarşılaşan gənc bir qarğıdalı bitkisi böyümə rejimini dəyişdirir. Bu və ya digər mənbənin çatışmazlığını kompensasiya etmək üçün edilən bütün cəhdlər deformasiyalara, orqanların incəlməsinə və ölçünün azalmasına gətirib çıxarır ki, bu da məhsuldarlığın itkisinə səbəb olur.

 

BİZƏ ABUNƏ OLUN

Sizi maraqlandıran mövzuları seçin